Saturday, January 19, 2008

موزه جواهرات ملی


روز سه شنبه بیست و پنجم دیماه همراه با گروه علوم اجتماعی از موزه جواهرات ملی ایران واقع در خیابان فردوسی تهران بازدید کردیم. من و همکارانم از توضیحات راهنمای موزه ،مطالب جالب و سودمندی را آموختیم که من به اختصار در اینجا می آورم:
ساختمان این موزه در زمان رضا شاه توسط آلمانی ها ساخته شده و در سال 1316ه ش قسمت عمده جواهرات به بانک ملی ایران منتقل و به عنوان پشتوانه اسکناس قرار گرفت. شروع جمع آوری و ضبط جواهرات در دورۀ قاجار آغاز و جواهرات پیاده(منظور سنگهای قیمتی هستند که با آنها چیزی ساخته نشده و هم اکنون نیز خیلی از آنها به صورت پیاده بر روی هم در ظروفی قرار دارند) بر تاج کیانی و کره جغرافیایی و تخت طاووس نصب گردیده است.
زیبایی اشیای موجود در موزه چشم هر بیننده ای را خیره می سازد.از معروف ترین اشیای قیمتی می توان به دریای نور اشاره کرد که توسط نادر شاه از هند به ایران آورده شده است.دریای نور درشت ترین و زیباترین برلیان با وزن هفت مثقال و 20 نخود یعنی حدود 182 قیراط(هر قیراط 2/. گرم) و به رنگ صورتی است.همه سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است جز یک سمت آن که فتحعلیشاه عبارت "سلطان صاحب قران فتحعلیشاه قاجار 1244" را کنده کاری کرده است.در زمان ناصرالدین شاه دریای نور در قابی زرین با شیر و خورشید و تاج مرصع به 257 قطعه برلیان ریز و عالی و چهار قطعه یاقوت قرار دادند که اکنون در موزه در میان دیگر جواهرات جلوه نمایی می کند. کره جغرافیایی که به تقلید از کره کوچکتر که از هدایای اروپائیان به ناصرالدین شاه است ساخته شده و 51366 قطعه از سنگ های قیمتی پیاده بر روی آن سوار شده و 37/5 کیلو گرم وزن دارد.در این کره اقیانوس ها و دریاها با زمرد و آسیا با یاقوت و لعل ،ایران با الماس،اروپا مرصع به یاقوت،آفریقا با یاقوت سرخ و کبود،آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا مرصع به یاقوت و لعل است و خط استوا نیز با الماس و کوه دماوند با یاقوت درشتی مشخص و شهر تهران نیز با یاقوت معروفی به نام اورنگ زیب نمایان است. تاج کیانی تاج مخصوص سلاطین قاجار است که به دستور فتحعلی شاه ساخته شده چرا که با انقراض ساسانیان،شاهان ایران هیچگاه از تاج به این شکل استفاده ننموده بودند و طی آن دوران تاج بصورت جقه بوده است.در این تاج الماس،زمرد،یاقوت و مروارید استفاده شده است.تخت طاووس که به نام تخت خورشید بوده و بفرمان فتحعلیشاه در سال 1216ه ق ساخته شده که بعد از ازدواج با طاووس تاج الدوله ،نام تخت خود را طاووس قرار می دهد.(تخت طاووس نادر با مرگ وی توسط غارتگران تخریب و به یغما برده شد)در هنگام ورود به ساختمان اصلی موزه تخت طاووس شکوه و زیبایی خود را به بازدیدکنندگان نشان می دهد قابل توجه است تخت طاووس قاجاری نیز از دید غارتگران مخفی نمانده است و ناخنک هایی در چند جای این تخت به چشم می خورد.
الماس کوه نور که پس از تراش مجدد،وزن آن 83/108 قیراط رسید اکنون جزو گوهرهای تاج شاهی بریتانیاست.کوه نور در سال 1850م به ملکه ویکتوریا اهدا شد.

1 comment:

Anonymous said...

مطلب خیلی مفیدی بود، درود
محمد رضا بابائی